Control Premium: phần thưởng kiểm soát

HN, 1-5-2018 --- Trong các thương vụ M&A, mức giá nhà đầu tư trả để có quyền kiểm soát công ty sẽ không bằng tỷ lệ sở hữu nhỏ hơn nhân (x) với mức giá nếu so với tỷ lệ sở hữu nhỏ hơn.

Ví dụ, nhà đầu tư chi 10 tỷ để được sở hữu 20% công ty. Nhưng khi anh ta sở hữu 80% thì mức giá có thể là 50 tỷ. Phần chênh 50 - 4x10 = 10 tỷ này được coi là control premium - phần thưởng kiểm soát.

Đó là cái giá phải trả để có quyền kiểm soát toàn bộ công ty, mà so với tỷ lệ nhỏ, anh ta không thể đạt được. Và vì có lợi ích lớn như vậy, nên mức giá sẽ lớn hơn.

Gần đây, một số thương vụ M&A diễn ra tại Việt Nam có nhà đầu tư nước ngoài mua lượng lớn cổ phiếu nắm quyền kiểm soát công ty như ThaiBev - Sabeco (HSX: SAB) hay Nawaplastic - Nhựa Bình Minh (HSX: BMP). Mức giá các nhà đầu tư mua rất cao, nhưng ngay sau đó khoảng 1 tháng, giá cổ phiếu trên thị trường lập tức giảm xuống chỉ còn 2/3 giá các nhà đầu tư phải trả. Điều này không có gì lạ nếu so với lợi ích mà họ có được khi có được quyền kiểm soát công ty mục tiêu.

Thêm vào đó, giá giao dịch giảm là xét trong ngắn hạn. Còn về dài hạn, khi nhà đầu tư được phép cử người tham gia ban lãnh đạo công ty mục tiêu (nắm giữ cổ phần trên 6 tháng) thì họ hoàn toàn có thể áp dụng các chiến lược sao cho thu được khoản lợi ích lớn nhất.

Bài viết có tham khảo FB Phan Lê Thành Long (Long Phan).

By Lavender