Friday, February 5, 2021

Mắt biếc - Ngô Thụy Miên - Bằng Kiều: giọt nhớ thương người xưa giờ đã xa rồi

 5/2/2020 - Mình đang nghe Mắt Biếc - một sáng tác của Ngô Thụy Miên từ 1975. Khác với Mắt Biếc của Nguyễn Nhật Ánh được ra đời sau đó 15 năm (1990).

Thật sự, mình chưa đọc tác phẩm của Nguyễn Nhật Ánh, có lẽ vì những lý do mang tính cá nhân. Nhưng nếu là tác phẩm được nhiều người ghi nhận và gắn với tuổi thơ của họ, thì chắc là truyện hay.

Quay lại với Mắt biếc của nhạc sỹ Ngô Thụy Miên với sự trình bày của Bằng Kiều, mình cực kỳ ấn tượng từ những nốt đầu tiên. Giọng anh trong và vang, những làm chữ như mênh mang, tha thiết hơn về một nỗi nhớ: 

Nhớ tới năm xưa bên nhau

bước trong chiều mưa, phím du nhẹ đưa

Bến cũ đam mê say sưa

lá thu còn rơi, người xa vắng người

Phải nói rằng ca từ cực giàu hình ảnh, người nghe thỏa sức hình dung một chiều mưa lãng mạn, có hai người cùng bước bên nhau, trong tiếng nhạc du dương nhẹ nhàng. Mấy chữ "lá thu còn rơi" như nói về niềm nuối tiếc vẫn còn vương bên người hôm nay, nhưng "người đã vắng xa người". Chưa dừng lại ở đó, người nhạc sĩ tiếp tục đẩy người nghe đến một nỗi nhớ khác, như cơn sóng nỗi nhớ dạt dào xô tiếp nhau cùng ùa về:

Mắt biếc năm xưa nay đâu

cánh sao còn đây tóc mây nào bay

Phố vắng mênh mang mưa rơi

ước mơ nào nguôi tình đã phai rồi.

Người xưa thật đẹp phải không? Mắt biếc, tóc mây thì hẳn là đáng nhớ rồi. Đôi mắt vốn dĩ là cửa sổ tâm hồn, mái tóc là góc cái đẹp con gái. Những nét đẹp như thế, lại còn của một mối tình dang dở, lại chẳng quá khiến người ta mãi khắc sâu. Thật ra, ngay cả khi bạn không có cô gái ấn tượng như thế, bạn vẫn hoàn toàn có thể hoài niệm về một thời đã xa, khi nghe những câu hát này.

Phần lớn ca từ toàn thanh ngang càng làm cho bài hát thêm miên man hơn. Để rồi, kết đoạn, buông gọn mấy chữ "người vắng xa người" và "tình đã phai rồi".

Những chữ này được thả nhẹ, trôi nhanh, như một tiếng nghẹn ngào nơi cuống họng. Thậm chí, có thể khiến người ta khóc, nếu ký ức xưa chưa thực sự là ký ức, người xưa vẫn còn vấn vương trong hồn, và tình yêu vẫn đầy nuối tiếc.

Mấy chữ này, cảm giác là mấy chữ đắt giá nhất và cũng là những nốt nhạc làm cho cả bài nâng tầm giá trị, khiến người nghe phải lắng lại, chùng xuống, khiến những miên man, mênh mang trước đó bỗng dưng dừng lại. Và khiến người nhớ lại thực tại phũ phàng.

Rằng "tình yêu như mây khói thoảng theo gió buồn mơ hồ" và "tình yêu như giông tố qua phố đìu hiu".

 Và rốt cuộc thì tình yêu đó cũng chỉ là "chờ nhau trong tê tái" mà thôi. Đoạn này Bằng Kiều lên cao bằng chất giọng cao vút trời phú , trời ơi, nghe thật não nề và đầy tiếc nuối. Nếu không phải Bằng Kiều, nỗi nhớ, da diết trào dâng xen lẫn tiếc nuối trong hai chữ "tê tái" đó chưa chắc đã được thể hiện tròn vẹn đến thế.

Và ngay sau hai chữ lên cao trào đó, là một đoạn trầm lắng, người nghe rơi xuống một miền ngơ ngác, đầy ưu tư: rốt cuộc người ấy giờ ở đâu? có nhớ ta? đang sống ra sao? : "mắt biếc năm xưa nay đâu", 

Rồi lần lượt nhớ về "dĩ vãng như bao cung tơ". Và sau những ưu tư, hoài niệm ấy, là niềm "nuối tiếc yêu đương xa xưa" qua bao tháng năm trôi giờ chỉ còn lại nỗi "nhớ nhung hoài".

Một mạch cảm xúc ngắn gọn vậy thôi, nhưng đủ để làm nên một mạch ngắt đầy ẩn ức trong hiện tại. Nhắc rằng, dù hiện tại có thế nào,thì một miền ký ức vẫn mãi còn đó, thoảng khi trỗi dậy như một nỗi nhớ miên man.

Có thể nói, bài hát như mô tả một giọt ký ức, bỗng rơi xuống thênh thang giữa hiện tại dẫu lắm bộn bề của người nghe. Khiến người ta phải dừng lại, và nhớ về đâu đó xa lắm, ở đó có một nỗi niềm chưa dứt, có nuối tiếc chưa nguôi mà lỡ quên giờ bỗng quay về, chiếm giữ không gian. 

Nhưng nhanh thôi, giọt nhớ ấy sẽ trôi qua, trả lại hiện tại đầy lo toan.

Nhưng cũng là một gợi nhắc về ký ức đã là một phần của ngày xưa bấy lâu nay vốn lãng quên.

Và rồi, qua những nhớ nhung, lãng quên, và thực tại quay lại, khiến người ta nhận ra một quy luật phũ phàng:

"Tình yêu như kiếp mây trôi..."

By lavender

No comments:

Post a Comment